Zdrowie kręgosłupa jest podstawą prawidłowego funkcjonowania układu mięśniowo-szkieletowego. Istnieje wiele chorób, które niszczą strukturę kręgów i otaczających je tkanek. W artykule opisano objawy i leczenie osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego.
Struktura kręgosłupa
Zanim zaczniesz mówić o osteochondrozie, musisz zrozumieć, jak działa kręgosłup. Powiem na ten temat kilka słów.
Kręgosłup składa się z kręgów, pomiędzy którymi znajdują się chrzęstne krążki międzykręgowe. Dzięki nim człowiek może się zginać i obracać. Cały kręgosłup ma kształt litery S, co zapewnia elastyczność.
Krążki międzykręgowe składają się z jądra miażdżystego otoczonego pierścieniem włóknistym. To zniszczenie krążka międzykręgowego powoduje osteochondrozę.
Obraz kliniczny osteochondrozy lędźwiowej
Osteochondroza lędźwiowa to zmiana chorobowa kręgów, krążków międzykręgowych i otaczających tkanek, która ma długotrwały przebieg, często przechodząc w postać przewlekłą. Chorobę często komplikują przepukliny międzykręgowe, zapalenie nerwów i inne nieprzyjemne patologie.
Objawy kliniczne choroby różnią się na różnych etapach. Istnieją 4 główne okresy rozwoju osteochondrozy lędźwiowej:
- Etap I. Objawy ustępują. W większości przypadków problemem jest niewielki ból w okolicy lędźwiowej lub pośladkach, nasilający się wraz z aktywnością fizyczną. Pacjenci często przypisują objawy zmęczeniu.
- Etap II. Rozpoczyna się niszczenie pierścienia włóknistego, zmniejszają się odległości między kręgami. W tym okresie możliwe jest ściśnięcie zakończeń nerwowych, charakteryzujące się ostrym, „strzelającym bólem”. Na tym etapie objawy są już wyraźne, dlatego pacjenci zgłaszają się do placówki medycznej.
- III. Na tym etapie pierścienie włókniste ulegają znacznemu zniszczeniu i możliwe są przepukliny międzykręgowe. Ból jest stały.
- IV. Kręgosłup jest poważnie zdeformowany. Pacjenci mają trudności z poruszaniem się. Nieodwracalne zaburzenia prowadzą do niepełnosprawności. Osteochondroza lędźwiowa rozwija się w niesprzyjających warunkach: aktywność fizyczna, hipotermia, wymuszona postawa zawodowa.
Objawy i oznaki
Opis obrazu klinicznego mówi trochę o objawach, ale nie o wszystkich. Objawy osteochondrozy lędźwiowej są bardzo zróżnicowane:
- Ból. Najczęstszy objaw choroby. W początkowej fazie ból jest niewielki i nasila się wraz z wysiłkiem fizycznym. W kolejnych etapach ból nasila się i nie ustępuje bez zażycia środków przeciwbólowych. Charakteryzuje się ostrymi, bolesnymi „strzałami” - krótkimi atakami nieznośnego bólu.
- Temperatura. Gdy osteochondrozie lędźwiowej towarzyszy zapalenie nerwów lub otaczających tkanek, pojawia się podwyższona temperatura. Zwykle nie przekracza ona 38°C.
- Wrzody troficzne. Występują, gdy dochodzi do zakłócenia odżywiania tkanek wokół kręgosłupa, na skutek ucisku naczyń krwionośnych.
- Charakterystyczna poza. Osoba przyjmuje pozycję, w której odczuwa najmniej bólu i pozostaje w tej pozycji niemal przez cały czas.
- Zmiany w położeniu kręgosłupa: skolioza, kifoza itp.
- Ograniczony ruch. Występuje w dwóch ostatnich stadiach osteochondrozy lędźwiowej. Drętwienie kończyn. W miarę postępu osteochondrozy może wystąpić drętwienie kończyn. Dzieje się tak na skutek ucisku niektórych nerwów w okolicy lędźwiowej. Objawy pojawiają się od drugiego etapu choroby.
Osteochondroza odcinka lędźwiowego charakteryzuje się nasileniem objawów, w zależności od postępu choroby.
Powody
Wielu pacjentów uważa, że jedyną przyczyną osteochondrozy lędźwiowej jest niewłaściwa aktywność fizyczna. Opinia ta jest zasadniczo błędna. W rzeczywistości istnieje kilkanaście czynników, które mogą powodować rozwój choroby:
- Genetyczne predyspozycje. Ten czynnik jest na pierwszym miejscu, ponieważ jeśli jest obecny, nic nie da się zrobić. Pozostaje tylko terapia wspomagająca i leczenie.
- Zła postawa w okresach aktywnego wzrostu. Może to być spowodowane nieprawidłową postawą przy biurku lub noszeniem teczki na jednym ramieniu.
- Nadwaga jest stałym towarzyszem osteochondrozy. Pod ciężarem dodatkowych kilogramów krążki międzykręgowe ulegają zniszczeniu, co prowadzi do pojawienia się choroby.
- Kontuzje. Mogą być domowe, zawodowe, sportowe.
- Choroby endokrynologiczne. Niewydolność metaboliczna jest częstą przyczyną zniszczenia krążków międzykręgowych.
- Siedzący tryb życia. Niewystarczająca ilość ruchu i aktywności fizycznej prowadzi do dystrofii mięśni, co wiąże się ze zwiększonym obciążeniem kręgosłupa.
- Ciężka praca, która obciąża Twoje plecy.
- Wrodzone anomalie kręgosłupa.
- Kiedy połączy się kilka czynników prowokujących, choroba będzie rozwijać się szybciej.
Diagnostyka
Diagnozowanie osteochondrozy lędźwiowej jest dość proste, szczególnie w klinikach wyposażonych w nowoczesny sprzęt. Diagnozę przeprowadza się w następującej kolejności: przegląd, badanie, zamówienie testów i testy sprzętu.
Diagnoza rozpoczyna się od zebrania danych anamnestycznych. Lekarz wyjaśnia wiek pacjenta (to ważne), czas wystąpienia pierwszych objawów i warunki pracy. Na podstawie zebranych informacji specjalista może wyciągnąć wniosek na temat przyczyny choroby.
Następnie lekarz przeprowadza badanie. Lekarz dotyka kręgosłupa, prosi pacjenta o wykonanie kilku ruchów: zgięcie, zgięcie-prost, skręty. Na tej podstawie można określić, jak ograniczona jest aktywność ruchowa pacjenta.
Wykonuje się badania w celu wykluczenia gruźlicy kości i niektórych innych chorób. Na podstawie krwi specjalista może ocenić obecność stanu zapalnego.
Badanie rentgenowskie jest dostępnym i pouczającym sposobem określenia obecności osteochondrozy. Najczęściej zdjęcia wykonywane są w dwóch projekcjach. Jednak w niektórych przypadkach możliwe jest uzyskanie zdjęcia RTG w dodatkowej projekcji lub przegląd określonego obszaru kręgosłupa.
Rezonans magnetyczny. Badanie kręgosłupa za pomocą tego urządzenia to złoty standard w diagnostyce osteochondrozy. Dzięki tej procedurze można wykryć zniszczenie pierścieni włóknistych, rozszczep kręgosłupa, przemieszczenie poszczególnych kręgów i wiele więcej.
Leczenie
Osteochondrozę może leczyć ortopeda, neurolog lub kręgowiec. To zależy od przyczyny tej choroby.
Leczenie różni się znacznie w zależności od stadium choroby.
Kręgarze są proszeni o poprawę stanu kręgosłupa i skorygowanie niewspółosiowości (jeśli to możliwe). Właściwy masaż zwiększy ukrwienie okolicy kręgosłupa. Fizjoterapia i noszenie gorsetu pozwolą skorygować objawy skoliozy (jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci). Leki potrzebne są w celu uzupełnienia zapasów substancji niezbędnych do budowy tkanki krążka międzykręgowego.
W drugim stadium choroby wskazana jest intensywna terapia lekowa. W celu łagodzenia stanu zapalnego należy stosować niesteroidowe leki przeciwzapalne. W przypadku silnego bólu przepisywane są silne leki przeciwbólowe. Leki zwiotczające mięśnie pomogą złagodzić napięcie mięśni.
W rzadkich przypadkach można przepisać leki przeciwdrgawkowe i przeciwdepresyjne.
Leczenie dodatkowe polega na stosowaniu fizjoterapii, terapii ruchowej, masaży (o ile nie pogarsza to stanu pacjenta).
Trzeci etap choroby charakteryzuje się procesami destrukcyjnymi w krążku międzykręgowym. W przypadku przepuklin wskazane jest leczenie chirurgiczne. Terapia lekowa przebiega tak samo, jak w drugim stadium choroby.
Przy znacznym zniszczeniu dysku w czwartym stadium choroby możliwa jest protetyka ze sztucznym implantem. W okresie pooperacyjnym prowadzona jest farmakoterapia i dodatkowe metody leczenia.
Leczenie objawów osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego powinno odbywać się wyłącznie przy udziale specjalisty. Samoleczenie jest niedopuszczalne.
Powikłania osteochondrozy lędźwiowej
Powikłania osteochondrozy lędźwiowej są związane głównie z powstawaniem przepuklin międzykręgowych, które mają negatywny wpływ na rdzeń kręgowy i pobliskie tkanki.
Poniżej znajduje się lista najczęstszych powikłań:
- Drętwienie kończyn lub poszczególnych mięśni pleców. Występuje w wyniku ucisku kręgosłupa.
- Zaburzenia oddawania moczu i defekacji (aż do całkowitego zaniku parcia).
- Wrzody troficzne.
- Depresja. Wydawałoby się, że nie może to być komplikacją. Ale w rzeczywistości ciągły ból prowadzi do zmian nastroju. Zdarzały się nawet przypadki samobójstw na tej podstawie. Powikłania osteochondrozy lędźwiowej powstają w wyniku niewłaściwego leczenia lub nieprzestrzegania schematu leczenia. Z reguły przy terminowym leczeniu powikłania nie występują.
Grupa ryzyka
Są ludzie, u których ryzyko wystąpienia osteochondrozy lędźwiowej jest zwiększone. Osoby te są zagrożone.
O kręgosłup powinny zadbać osoby, których bliscy cierpią na podobne choroby.
Do grupy ryzyka zaliczają się pacjenci otyli. Nadwaga powoduje ogromne obciążenie krążków międzykręgowych. W grupie wysokiego ryzyka znajdują się także osoby prowadzące siedzący tryb życia.
Bez wątpienia sportowcy powinni dbać o swój kręgosłup. Jednocześnie nie ma znaczenia, jaki sport uprawiają.
Należy chronić kręgosłup, jeśli praca wiąże się z podnoszeniem ciężkich przedmiotów lub długotrwałym przebywaniem w niewygodnej pozycji.
Zapobieganie osteochondrozie lędźwiowej
Leczenie osteochondrozy jest długotrwałe, często choroba przybiera postać przewlekłą. Dlatego tak ważna jest profilaktyka patologii kręgosłupa.
Aby uniknąć problemów z kręgosłupem lędźwiowym, należy przestrzegać reżimu aktywności fizycznej i odpoczynku. Obciążenie kręgosłupa powinno być równomierne i nie nadmierne. Odpoczynek powinien być regularny i lepszy w pozycji leżącej.
Jeśli masz nadwagę, musisz ją stracić.
Środki zapobiegawcze obejmują terminowe leczenie chorób endokrynologicznych i zaburzeń postawy (szczególnie u dzieci).
Problemy z kręgosłupem znacznie obniżają jakość życia, dlatego należy zwracać uwagę na nawet niewielki ból czy dyskomfort w tym obszarze.